रिमि

ए ! रिमि,
तिम्रो छपनीको पोटामा
छ जस्तो – छोक्रा
त्यस्तै भएछौ ।

प्यासीहरुको प्यास मेटेर
भोकाहरुको भोक मेटेर
मेटेर तलतल अम्मलीको
पखालेर
निचोरेर
पोटामा उब्रिएको एक मुठ्ठी – छोक्रा जस्तै भएछौ ।

भर्भराउँदो उमेरमै
दोबाटोको धन्दा गर्यौ
बिक्यो जाँड
बिक्यो रक्सी
त्यो भन्दा नि धेरै – बिक्यो तिम्रो लालीको कथा ।

र पनि…
न त प्यासीहरुको प्यास बुझ्यो
न त भोकाहरु अमन भए
न त सकियो तिर्सना नै अम्मलीहरुको ।
सकियो त केवल
मात्रै तिम्रो लालीको चमक
कालजयी झैँ लाग्ने – चम्किलो लालीको कथा ।

लालीको चमकसँगै
मर्दै गयो प्यासीको तिर्खा
भोकमरीको मठक
अम्मलीको तलतल ।

रह्यो त केवल…
पोटामा सेजो अलिकति
ओठमा ध्वाँसो अलिकति
मुटुमा पिडा अलिकति
र…

भो अब…
घाइते मुटु बोकेर
आफ्नै फोक्सो निचोरे जस्तो – ननिचार सेजो
डबकामा ननिथार बैंश
छोड्देउ यो – दोबाटोको धन्दा ।

हेर त,
अस्ताउँदो सूर्यले – लाली लाएको ।
गोठालेहरुले – गीत गाएको ।
साँझको पाहुनाले – कोसेली ल्याएको ।

यो प्रेमिल यात्रालाई
जसो–तसो पैतालामा भरेर
अस्तित्व र आस्थालाई
तीनपानेमा बगाएर
आँखाको नानीमा – अलप हुने,
पिपल पाते ओठमा – समाहित हुने,
अभिलाषाले फिट्टान भएर
ए ! रिमि,
एक निम्ठो प्रेम – बोकी ल्याएँ ।

‘रिमि ’ शब्द कोँइच लोः अर्थात् सुनुवार भाषामा भाउजु वा भेनाको बहिनीलाई सम्बोधनका लागि प्रयोग गरिने नाता सम्बन्ध जनाउने शब्द हो । यसको नेपालीमा सोल्टिनी भन्ने अर्थ हुन्छ । कोँइच समुदायमा रिवा (सोल्टी )का लागि रिमि सबैभन्दा नजिकको नाता मानिन्छ । रिमि र रिवालाई जिस्किन, हाँस–खेल गर्न छुट हुन्छ । यदि उनीहरुले चाहेमा वैवाहिक नाता सम्बन्ध कायम राख्न सामाजिक मान्यता प्रदत्त हुन्छन् ।