-दानबहादुर सुनार
क्याम्पस पढ्दा देखिकै असल साथी थियौँ हामी। उच्च शिक्षा अध्ययनका क्रममा भएको चिनजान कालान्तरमा गएर बिर्सने कुरा पनि भएन । जीवनका मोडहरु पार गर्ने क्रममा पढाईको समाप्ति पश्चात साथीहरुको पेशा व्यवसाय र जीवनशैलीको बारेमा जिज्ञासा र चासो त जो कोहीले राख्ने नै भयो ।
सुनौलो भबिष्यको परिकल्पना गर्दै सपनाका भारी बोक्न माहिर हुन्छौ हामी विद्यार्थी जीवनमा। तर कहिलेकाही घरपरिवारको चाहना र निर्णयका अगाडि आफ्ना योजनाहरु फेल खाँदा रहेछन्। पढ्ने इच्छा हुँदाहुँदै पनि घरपरिवारको जोडबलमा उनी बैवाहिक बन्धनमा बाँधिन पुगीन । १८ बर्षकै उमेरमा विवाह बन्धनमा बाँधिएकी उनी अहिले १ छोरा र १ छोरीकी आमा बनिसकेकी छिन् । विवाह पश्चातको १४ बर्ष सम्मको उनको दाम्पत्य जीवनको सहयात्रा सौहार्दपूर्ण रुपमा अगाडि बढेको भएपनि एक्कासी उनको जीवनले गन्तव्य फेर्न थाल्यो।
एक्कासी दाम्पत्य सम्बन्धमा विवाद र खटपट हुन थाल्यो। कारण बुझ्दै जाँदा उनको विवादको मूल कारण फेसबुकको पासवर्ड सेयरिङ्ग नै बन्न पुगेको रहेछ । उनले आफ्नो कथा र व्यथा यसरी सुनाइन् : १४ बर्षसम्मको जीवनको सहयात्रामा कुनै बिशेष परिस्थितिमा एकले अर्काको मोबाइल समात्ने बाहेक अन्य अवस्थामा हामी एक अर्काको मोबाइल हेर्दैन्थ्यौँ । दाम्पत्य जीवन सौहार्दपूर्ण रुपमा गहिरो माया प्रेमका साथ चलिरहेको थियो। तर एकदिन खै किन हो कुन्नि श्रीमानले मेरो फेसबुक पासवर्ड मागे, मैले असहज महसुस गरे। अहिलेसम्म हामी पूर्ण विश्वासका साथ जीवन व्यतित गरहेका थियौँ । एक्कासी उनको व्यवहार र सोचमा परिवर्तन किन आयो ? मैले त्यस्तो नराम्रो के नै गरेको छु र ? म सोचमग्न भए । तथापी उनको जिद्दीको अगाडि मेरो केही चलेन मैले नभन्दै पासवर्ड शेयर गरे । उनले पासवर्ड मागे पनि मैले उनको पासवर्ड माग्ने चेस्टा नै गरिन् ।किनकी मलाई राम्रोसँग थाहा थियो कि, विवाद र झगडाको मूल कारण नै सामाजिक सञ्जाल हो । दाम्पत्य सम्बन्ध चल्ने भनेको त विश्वास र भरोसाले मात्रै हो। जहाँ विश्वासको खडेरी देखा पर्छ, शंका र उपशंकाले डेरा जमाउन थाल्दछ, त्यहीबाँट जीवनमा कालो बादल मडारिन थाल्दछ । विवाद र समस्या बल्झिदै जाँन्छ । जीवनका सहयात्राहरु विग्रहको बाटोमा लम्किन पुग्छन । जीवन थप चुनौती र कष्टकरपूर्ण बन्दछ। यहि यथार्थका कारण मैले कहिल्यै उहाँसँग पासवर्ड माग्ने चेस्टा पनि गरेन र कहिल्यै शंकाको दृष्टिले पनि हेरेन ।
उहाँलाई मैले पासवर्ड दिने वित्तिकै मेरो मनमा चिसो पसिसकेको थियो । उहाँप्रतिको मेरो विश्वास र आत्मियतामा धमिराले त्यही दिनदेखि डेरा जमाईसकेको थियो । अर्को कुरा मलाई के पनि राम्रोसँग थाहा थियो भने, श्रीमान श्रीमती बिचमा जतिसुकै झै झगडा र विवाद किन नहोस् आफ्नो श्रीमान वा श्रीमती कुनै अन्य परपुरुष वा परस्त्रीसँग बोलेको, जिस्केको, हाँसेको सबैलाई मन पर्दैन । चाहे ती वार्तालापमा कुनैपनि किसिमको खराब नियत, प्रवृत्ति र आचरण नहोस् तर यसरी आफू बाहेक अन्यसँग मस्किएर, जिस्किएर वा नजिकिएर बोलेको सबैलाई मन पर्दैन ।
मानवीय जीवन संकुचित र संकिर्ण घेराभित्र बाँधिएर रहेको हुँदैन । सम्बन्ध र परिवार बाहेक पनि मान्छेका जीवनहरु हुन्छन । जीवनको परिधि फराकिलो छ । जीवनका आयामहरु बृहत छन् । मित्रता, साथित्व, आफन्तजन, पेशागत वा अन्य विभिन्न दृष्टिकोणबाट हेर्दा पल पलमा फरक फरक व्यक्तिसँग फरक फरक भूमिकामा रही वार्तालाप र व्यवहार गर्नुपर्ने अवस्था र परिस्थिति आउन सक्छ। सोही अनुसार असल नियत राखी गरिएका कुराकानी र व्यवहारलाई गलत अर्थमा बुझ्नु हुँदैन । यदि गलत बुझ्दै जाने हो भने, जीवनमा दरार पैदा हुन थाल्छ । झगडा र अविश्वासको बिउँ रोपिदै जान्छ। जीवनका पदमार्गहरु चुनौतीपूर्ण हुँदै जान्छन् । यति कुराको मलाई ज्ञात हुँदाहुँदै पनि मेरो श्रीमानको अनुरोध र जिद्दीका कारण मैले मेरो पासवर्ड शेयर गरे । त्यस दिनदेखि उनको मोबाइलमा दुईवटा आइडि चल्ने गर्थे। पल पलमा मेरो आइडी चेक हुने गर्थ्यो ।
मेरो आइडि अब दोहोरो नियन्त्रमा थियो। जतिबेला नि मेरो आइडी चेकजाँच हुनसक्छ भन्ने कुराको मलाई पुर्वानुमान पनि थियो । तथापि मलाई कुनै वास्ता थिएन । किनकी मैले मेरो जीवनमा मेरो श्रीमान बाहेक अन्य व्यक्तिलाई देख्न त के सोच्न पनि सकेको थिएन । न त म कुनै परपुरुषसँग च्याटिङ्गमै झुण्डिन्थे न त कसैसँग प्रेममा थिए । म आफै प्राइभेट अफिसमा काम गर्ने र कामको चाप पनि अत्यधिक हुने भएका कारण कसैसँग फाल्तु गफ गर्दै बस्ने फुर्सद पनि हुन्थेन । तर कहिले काँही क्याम्पस पढ्दाका साथीहरु, आफन्तजन, दाजुभाई, दिदि भिनाजुहरु सामान्य हालखबर सोध्न मेसेज गर्नुहुन्थ्यो, मेसेन्जर कल गर्नुहुन्थ्यो भने कहिले अफिसका स्टाफहरु पनि अफिसियल कामले कुराकानी गर्नु हुन्थ्यो । तर एउटा कुरा के भने, प्रायः फेसबुकमा बन्ने नयाँ साथीहरुले भने कहिलेकाही हैरान पार्नुहुन्थ्यो ।प्रोफाइल हेरेरै रिक्वेस्ट एक्सेप्ट गरेपनि कोही केटाहरु चाहिने भन्दा बढी मेसेज र अनावश्यक कल गरेर सताउने गर्दथे । यसरी घरी घरी मेसेज र कल गरिराख्दा पनि म खासै प्रतिक्रिया दिदैनथे । अलि धेरै कल गर्नेलाई ब्लक नै हान्दिन्थे ।
एकदिनको कुरा हो । मैले केहिदिन पहिला एक्सप्ट गरेको साथीले मलाई मेसेज गरयो । मैले सामान्य Hi, Hello र घर ठेगानासम्मको मात्र रिप्लाई गरेको थिए । त्यसपछि खासै रिप्लाई गरेको थिएन । एकदिन राती १०.०० बजेतिर Hello Dear भनेर मेसेज आउँछ । मलाई अचम्म लाग्यो, मैले रिप्लाई नै गरेन ।फेरी मेसेज आउँछ । किन हो डियर नबोल्ने, किन रिसाको हो ? म झन अचम्ममा पर्छु, रिप्लाई गर्दिन। एकछिनमा त भिडियो कल नै आउँछ। मैले उठाउँदिन, काटिदिन्छु । फेरी मेसेज आउँछ । एकछिन कल उठाउनु न डियर किन रिसाको हो ? मलाई कस्तो मन पर्छ हजुर । मलाई रिस उठेर आयो । ब्लक गर्छु भन्ने सोचेको थिए । अलि छेउमै सुतेको मेरो श्रीमानले मोबाइल थुतेर अलि पर हुत्याईदिन्छन । म त झनै अचम्ममा पर्छु । यी सबै मेसेजहरु त उता श्रीमानले सबै आफ्नो मोबाइलमा मेरो आइडी खोलेर हेरीराख्नु भएको रहेछ । यहीबाट हाम्रो सम्बन्धमा दरार पैदा हुन थाल्दछ। यी सबै कुराले मेरो श्रीमानको मस्तिष्कमा भ्रमले डेरा जमाईसकेको थियो । उहाँले यी सबै कुरालाई फरक दृष्टिकोणले बुझ्नु भएको रहेछ । म माथि एक पछि अर्को शब्दबाण प्रहार गर्न थाल्नु भयो । को हो त्यो ? कहिले देखिको तिमीहरुको चक्कर थियो ? कति पटक काँ भेट्नु भयो ? मैले सम्झाउने प्रयास गर्दा पनि मेरा यी सबै शब्दहरु निष्प्रभावी भए । मेरा यी सबै निर्दोष शब्दहरु भित्र उहाँले शंका र जालझेलका तानाबुना देख्न थाल्नुभयो । म केही बोल्न सकेन। आँखाभरी आँसु बनाएर अनिदो रात बिताए ।
अर्कोदिन देखि हाम्रो जीवनको यात्रा फरक र कठिन मोडतिर मोडिन पुग्यो । सहज र सुगमबाट विकट र कठिन घुम्तीतर्फ यात्रा मोडियो । कुनै दिन मिठो र मधुर शब्दको बाणी मैले सुन्न पाएन । हरेक दिन हरेक किसिमका आरोप र चोटिला शब्दले म माथि एकपछि अर्को प्रहार हुँदै गए । मेरो हार गुहार र अनुनय विनयलाई उहाँले महत्व नै दिनुभएन। हरेक दिन शंकै शंकाको नजरले मलाई हेर्न थाल्नु भयो। केही सीप नलागेपछि मेरो जीवनमा निरासा बाहेक मैले केही देखेन । बाहिरी दुनिया आकर्षक र सुन्दर भएपनि मेरो मन भित्रको अध्यारोले मलाई कहिल्यै खुशी दिन सकेन । ओठको मुस्कान र अनुहारको चमक हरायो । दिनहरु बित्दै गए । जति प्रयास गर्दा पनि सम्बन्धमा सुधार आउने कुनै लक्षण देखिएन । यस्तो कष्टप्रद र दुःखदायी जीन्दगी जीउनु भन्दा छुट्टिएर बस्ने निर्णयमा पुगे । मैले श्रीमानलाई डिभोर्स गर्ने निर्णय सुनाए । उहाँले झन कडा प्रहार गर्नुभयो, हो त अब डिभोर्स गरेर उसैसँग बस्न आतुर त भएकी होली, ल गरिहाल छिट्टै डिभोर्स म पनि तँ सँग बस्दैन।
यतिसम्म पीडाको आहालमा डुबिसकेपछि मलाई असह्य भयो। म मन भित्रभित्रै रुँदै छटपटिदै वकिललाई भेट्न पुगे । आवेश र कुण्ठाको झोकमा मुद्दा लेखाएर अदालतमा दर्ता गराए । म जीवनबाट हार खाइसकेको थिए । कुनै धन सम्पत्तिको प्रवाह थिएन । पीडा र कष्टको आहालमा डुबेको मान्छे म ! तनाव र उकुसमुकुस जीवनबाट छुटकारा पाउनु नै ठूलो कुरा भएकाले मैले अंश सम्पत्ति नलिईकनै डिभोर्स गरिपाउँ भनी मुद्दा दर्ता गराए ।कृपया मलाई हेल्प गर्नुस् अब म के गरु ?
यी माथि उल्लेखित सबै इति वृतान्त उनले मलाई फोन मार्फत सुनाएकी थिइन् । यी कुराले मलाई पनि सोचमग्न बनायो । म आफै १० बर्षजति अदालतमा काम गरिसकेको र यस क्रममा समाजमा घट्ने यस्तै खालका परिघट्नाहरु र पीडा व्यथासँग परिचित थिए ।अधिकांश दाम्पत्य सम्बन्धहरु विभिन्न किसिमका भ्रम र शंका उपशंका कारणले मात्रै टुट्ने गर्छन भन्ने मैले राम्ररी बुझेको थिए । मैले उनलाई स्वान्तना दिए र सम्झाए । तपाई चिन्ता नगर्नुस् । तपाईको समस्या म सुल्झाउँछु । मलाई तपाईको श्रीमानको मोबाइल नम्बर दिनुहोस् । म उहाँसँग भेटेर कुरा गर्न चाहन्छु । उनले मलाई मोबाइल नम्बर दिईन् । मैले तुरुन्तै सम्पर्क गरे र भेट्न अनुरोध गरे । अर्को दिन दिउसो होटलमा चिया खाने गरी भेट्ने कुरा भयो। मैले शुरुमा आफ्नो परिचय दिए र भेट्न चाहनुको कारण समेत स्पष्ट पारे । तपाईको श्रीमती र म क्याम्पस पढ्दा खेरीका साथी हौँ । उहाँ एकदमै सरल अनुशासित छात्रा हुन् । उहाँको जीवनमा देखिएको यो परिवेश र परिघट्नाले मलाई दुःखित तुल्याएकोले मैले हजुरलाई भेट्न चाहेको हुँ भनेर भने । उनले पनि आफ्नो कुरा राखे ! सबै इति वृतान्त सुनाए र आफूकहाँ अदालतबाट म्याद सूचना समेत आएको बताए।
आफू जीवनमा ठूलो चुनौतीको सामना गरिरहेको र पीडामा रहेको उनले बताए । उनलाई जीवनमा देखा परेको पछिल्लो परिस्थिति र साना नानी बाबुहरुको चिन्ताले समेत पिरल्दो रहेछ । मैलै उनलाई स्वान्तना दिँदै सम्झाए र अनुरोध गरे, एकपटक आफ्नो श्रीमतीको कुरालाई राम्ररी सुन्नुहोस र यथार्थ बुझ्ने प्रयास गर्नुहोस। म यतिका बर्ष अदालतमा काम गर्दा देखेका र अनुभूती गरेका परिघट्ना र परिवेशको उनलाई वेलिविस्तार लगाए । कतिपय दाम्पत्य सम्बन्धहरु भ्रम, शंका उपशंका र आवेशका कारणले टुट्ने गरेको यथार्थता सुनाए । एकपटक यथार्थ बुझ्ने प्रयास गरौँ बरु म पनि तपाईलाई सहयोग गर्छु भने । उहाँ मेरो कुरामा मन्जुर हुनुभयो । पछि बुझ्दै जाँदा र धेरै दिनको प्रयासपछि त्यो आइडि चलाउने मान्छे को रहेछ भन्ने पत्ता लाग्यो । त्यो आइडी त उनकै श्रीमतीको अफिसमा काम गर्ने महिला स्टाफले चलाउने रहिछिन् । केटाको फोटो राखी आफ्ना केटी साथीहरुलाई जिस्काउन र फ्लिर्ट गर्न खोलेकी रहिछिन् । उनले आफ्ना २/४ जना अरु केटी साथीहरुलाई पनि यसैगरी झुक्याउँदै हाँसो मजाक र रमाईलो गर्ने गरेकी रहिछिन्।
यसरी यथार्थ कुरा पत्ता लागिसकेपछि उनी छाँगाबाट खसेजस्तै भए । जीवनमा सबैभन्दा ठूलो भूल गरेको अनुभूति गरे । श्रीमतीको कुरा नै नसुनी एकतर्फी रुपमा शंका उपशंका र भ्रमले मैले विवेक गुमाएको रहेछु भन्ने अनुभूति गर्न थाले। उनका आँखा रसाए । तुरुत्नै श्रीमतीको खोजनीति गरे र श्रीमतीलाई भेटेर माफी मागे । जीवनमा सबैभन्दा ठूलो भूल गरेको स्वीकारे ।त्यसपछि श्रीमतिले पनि मुद्दा फिर्ता लिईन् । त्यसदिन देखि उनीहरुको जीवन पुनः रंगीन मोडतर्फ मोडियो। तीनै जना बसेर चिया खाने सल्लाह गरर्यौँ । हाँसो मजाक गर्दै हामीहरुले कुराकानी गरयौँ । उनीहरुको मुहारमा देखिएको चमक र भावलाई हेर्दा लाग्थ्यो उनीहरुको माया र विश्वास अबदेखि झन प्रगाढ हुनेछ । हामीहरुबीच छलफल हुँदै गर्दा हामीले एउटा निष्कर्श निकाल्यौँ । यस्ता भ्रम र शंका उपशंकाले कतिपयका घरबार उजाड भैसकेका होलान् र अझै कतिपय यस्तै कष्टकर जीवन बाँचिरहेका होलान् । यी सबैलाई हामीले एउटा सन्देश दिनुपर्छ अब ! यी सबै कथा व्यथा र परिघट्नाहरुलाई लेख मार्फत प्रकाशन गरौँ । वास्तविक पहिचान नखुलाउने शर्तमा लेख लेख्ने जिम्मा मलाई दिईयो र सोही जिम्मेवारी पुरा गर्ने क्रममा मैले यहाँहरु समक्ष यो लेख पस्केको छु । यसबाट धेरै कुरा अनुभूति गर्नुहुनेछ, असल सोच्नुहुनेछ र असल बन्नुहुनेछ भन्ने अपेक्षा र शुभेच्छा ! धन्यवाद !!!
-लेखक सुनार नेपाल सरकारका कानून अधिकृत हुन्।
